occitan

Jouŗnà VI, 3

INË ŖÉIPOUNSË MOUCARÈLLË

Din ‘l ton quë Mësieù Orso, ommë ëd gléizë qu’avî in baroun ëd meritte e ‘d sajésë, ou l’érë evèqquë ëd Flouransë, l’i aŗibà din la villë in nobblë catalan; ou l’érë a noun Dego della Ratta, e l’érë in dinhitérë dou Ŗéî Ŗobeŗ ëd Napplë. L’i capità quë, antŗëmeia dlâ fënna ëd Flouransë, a ié qu’érë in bèl ommë e in baroun coutilhounairë, la nh’i plagù unë: l’érë inë bèllë fënnë, e l’érë la nésë d’in fŗairë dl’evèqquë. Qué Dego, can-t-ou l’à sòoupù quë, l’ommë ëd quëllë fënnë, méi s’ou l’érë d’inë famillhë inpouŗtantë, tutun ou l’érë avaŗë cm’in piòou e inë veritabblë cŗapullë, ou s’i bità d’acoŗ bou ié dë lh’ dounâ sinson flourin d’oŗ, e ié, la cŗapullë, an eichinjë, oul l’aourî leisà jazî bou sa fënnë pr’in neuî. Apŗée qu’l’acoŗ icì, Dego ou l’à féi dourâ sinson patàou - l’i inë monée d’aran qu’i s’anoubŗavë in baroun a qué ton ilài - e, apŗée aouguéirë jazì bou la fënnë, ou louz à dounâ a soun ommë. Can din la villë la s’i sòoupù touttë icòn, l’avaŗë ou s’i tŗouvà ësqueŗnì dla jon, e dòoumajà din soun interiàou, ma l’evèqquë, qu’érë in ommë ëd bounsansë, ou l’à féi sonblan ëd pâ aouguéirë antandù paŗlâ ëd qu’l’ichtouarë icì. Ma l’i pâ ità fnì parî; l’evèqquë e Dego i l’éron bion amisse, e i l’avion l’abituddë dë s’ pŗoumnâ anson din la villë. In joû, l’érë la féetë ëd Sen Jan, i pasavon a chavà din la vî nté qu’ la s’ fài la couŗsë doû chavàou, can-t-i l’on vî coca fënna qu’ viroulhavon për ilài. L’evèqquë ou n’à aŗmaŗcà unë: ieuirë i l’i pamai an vittë - i l’i moŗtë dla pèstë -, ma alour i l’érë jouvë, e bèllë, e fŗéichë cm’inë ŗozë; i s’ sounavë Nonna de’ Pulci. I l’érë in baroun paŗlhérë e manhanimmë din sa maniérë ëd ponsâ e dë s’ counpouŗtâ; i s’érë mac dŗéita marià bou in ommë qu’ ŗëchtavë dapé Porta San Piero. L’evèqquë oul l’à mountŗà a Dego, e, can-t-i soun ità pŗocchë ëd ièllë, ou l’à bità inë man s’l’eipallë dou dinhitérë, e ou l’à dì a la fënnë: Quequ’ou n’an dizé ëd qu’l’ommë icì? Ou cŗiié qu’ou pouéiriâ lh’aŗzichtâ? A quëllë Nonna, la lh’i sonblà quë,
lâ parolla dl’evèqquë lâ pounhësson soun onèchtizë, e qu’ lâ lh’ pouŗtësson toŗ din l’ëchtimmë dlâ pëŗsouna qu’éron ilài e qu’ laz avion touttë antandù. Ma, nou pâ ëd vouguéirë deimountŗâ sn’inousënsë, i l’à pŗoferà ŗondë cò sû cò, e i l’à ŗeipoundù sons ezitâ: Mësieù, montû Dego ou l’aŗzichtërî pâ a-n-a mi, ma mi a voudŗioû pâ ès paià bou ‘d sòoû fàou. Pëŗ toû doû, l’evèqquë e Dego, qu’lâ parolla lâ soun itâ cm’in cò ‘d pun din l’ëchtoumà: un, peŗquë ou l’avî fài inë chozë dizonèchtë bou la nésë dl’evèqquë; e l’aoutŗë, peŗquë ou l’avî aŗsëbù quëllë chozë dizonèchtë din la pëŗsounë dla nésë ëd soun fŗairë. Alour i s’ soun dounà ountë, e, sons dirë inë parollë e sons aouguéirë ël courajjë d’alvâ louz iòoû, i s’n’an soun anà vî: e, pëŗ qué joû icì, a quëllë fënnë i lh’on pamai dì ŗon. E l’i pâ ità inë chozë blamabblë, bion ou countŗérë, quë, la fënnë qu’érë ità atacà dë qu’loû doû, i louz ataquëssë tout an fëzon sonblan ëd gascounhâ.